1 ) نيروي فشار منفذي
2 ) نيروي وزن سد
3 ) نيروي افقي آب در بالادست
4) نيروي عمودي آب در بالادست
موارد كنترل در سدهاي بتني:
تراز آب
مخزن :
تراز آب مخزن با ذكر تاريخ اندازه گيري نوشته مي شود و به صورت
روزانه اندازه گيري مي گردد.
تمام پارامترها از قبيل تغيير شكل ها و
جابجايي هاو تاثير درجه حرارت و تنش ها،كرنش ها و نيروي uplift تابع تراز
آب مي باشد.
دما :
اندازه گيري هاي دما شامل دماي آب و دماي هوا و
دماي بتن در ترازها ئ نقاط مختلف است.
تراز آب بيشتر باشد بر دماي بتن
تاثير درجه حرارت كمتر است چون خود يك عايق است.
تغيير شكل ها :
تغيير
جابجايي ها و،تغيير مكان هاي افقي و قائم و تغيير شكل هاي داخلي و دوراني
فشار منفذي :
كه اين فشار توسط پيزومتر بدست مي آيد.
( پيزومتر براي بدست
آوردن فشار نقطه اي در خاك است.)
فشار ناشي از آب در خاك زيري كه به
سمت بالا وارد مي شود را فشار منفذي گويند و با نصب پيزومترها در جهت سراب
به پاياب در پي سد مي توانيم فشار در هر نقطه را مشخص نماييم.علاوه بر آن
از پيزومترها براي كاهش فشار منفذي استفاده مي گردد.
نشت آب :
اگر
نشت زياد شود يعني ديواره در حال ريزش است.
حركات كل سد
زلزله :
با
استفاده از دستگاه هاي زلزله نگار
بدنه،پي تكيه گاهها و سنگ بستر :
در
طول عمر مفيد سد حالات مختلفي اتفاق مي افتد كه بايد سد در مقابل تمام اين
حالات پايدار و ايمن باشد.اين حالات شامل وضعيت زمان ساخت اولين آبگيري در
طولاني مدت تخليه سريع،شرايط سيلابي و زلزله مي باشد.
در تمام شرايط
بايستي سد در مقابل واژگوني در هر يك از صفحات افقي در مقاطع مياني سد ، در
كف و صفحه هاي پائين تر از كف ايمن باشدو نيز صفحات مياني بدنه و صفحات پي
و يا تركيبي از آن ها لغزش رخ ندهد و بالاخره تنش ها در حد مجاز باشد.
در
مورد سدهاي قوسي رفتار سد به صورت انتقال نيرو از طريق قوس ها به تكيه گاه
هاو انتقال بخشي ديگر به پي مي باشد.
عموما رفتار سد در مواقع سيلابي و
زلزله بايد پيش بيني گردد.پاسخ سد در مواقع زلزله به مشخصات حركت زمين در
عرض و ارتفاع بستگي دارد.
حركت آب مخزن در اثر زلزله تغيير شكل پذيري
سنگ كف و تاثير متقابل حركات آب ، سد و بستر بايد بررسي گردد.
اثر
بارها و نيروهاي خارجي بر جسم سد به صورت هاي زير در رفتار سد ظاهر مي شود:
1)
تغيير شكل سد به صورتشعاعي در جهت افق و مماسي از سراب به پاياب در سدهاي
قوسي و به صورت افقي و قائم در سدهاي وزني و خاكي مي باشد
2) تغيير شكل
سنگ كه شامل تراكم،تورم و يا چرخش مي شود.
3) تغييرات در درزهاي اتصال
افقي
4) تغييرات كرنش و تنش در بتن
5) چرخش بدنه سد يا سنگ بستر
6)
ايجاد فشار uplift
7) نشت آب
8) ايجاد ترك در بدنه و تكيه گاه ها
منبع : تخصصی دانشجویان عمران ایران و مهندسی عمران راه و ساختمان
